Ambitie 2025: Academies buigen zich over nieuwe inrichting opleidingen

De plannen voor flexibel onderwijs komen niet uit de lucht vallen. Avans heeft er uitgebreid onderzoek naar gedaan. “Studenten hebben behoefte aan meer vrije keuzen in de vakken die ze kunnen volgen. Ze willen zich kunnen verbreden,” begint Paul. “En ze willen een portfolio bouwen, waarin ze kunnen laten zien: ‘Ik heb dit project gedaan en die vakken gevolgd. Ik ben ondernemer naast mijn opleiding. Of mantelzorger.’”

En ook het werkveld verandert. Werkgevers zoeken mensen met brede kennis die goed kunnen samenwerken met andere disciplines. Ze willen mensen die kritisch durven kijken naar de organisatie én naar zichzelf. En ook creativiteit is een belangrijke eigenschap van de ideale medewerker. “Met al die wensen volstaat ons huidige onderwijs niet meer,” concludeert Paul. “Het is te verzuild.”

Vakken van andere opleidingen

Daarom gaan we opleidingen aanbieden waarin studenten ook vakken bij andere opleidingen kunnen volgen. “Op dit moment is de samenwerking tussen academies lastig, omdat ze hun onderwijs allemaal anders hebben ingericht. Bij een andere opleiding vakken volgen kan dan niet, omdat de roosters bijvoorbeeld niet aansluiten,” legt Paul uit. “Of omdat het in Osiris niet geregistreerd kan worden. We willen dat studenten straks 25% van hun opleiding kunnen vullen met verdiepende of verbredende vakken, ook bij andere opleidingen. En 25% van de vakken moet interdisciplinair zijn.”

Robuuste eenheden

Dat vraagt om een andere manier van werken. “Op dit moment kunnen opleidingen vrij zelfstandig hun onderwijs ontwikkelen.” vertelt Jantine. “In de nieuwe plannen moeten opleidingen veel meer gaan samenwerken, over de muren van academies heen.” Daarom wil Avans naar grotere en robuustere eenheden. Met meer opleidingen binnen een eenheid gaat de samenwerking tussen die opleidingen beter. Grotere eenheden betekent bovendien minder eenheden. “Dat maakt het voor de eenheden eenvoudiger om onderling samen te werken en af te stemmen,” vertelt Paul.

De eenheden moeten uit zo’n 150 medewerkers en 2.000 tot 3.000 studenten bestaan. Paul legt uit waarom: “Een van onze belangrijkste kernwaarden is kleinschaligheid. Die willen we behouden. Er zit een grens aan hoe groot je kunt worden zonder die persoonlijke aandacht te verliezen. Uit literatuur blijkt dat die grens ligt bij zo’n 150 medewerkers.” De herinrichting start met 18 van de huidige 22 academies. In de nieuwe situatie moeten dat 11 tot 12 eenheden worden.

Denk mee

De directies van de voltijdopleidingen zijn het aflopen jaar met dit vraagstuk bezig geweest. Op basis van data en gesprekken onderling hebben zij een voorstel gedaan voor de nieuwe inrichting van de opleidingen. Dit voorstel staat in een praatplaat, waarmee de academiedirecties vanaf 19 april in gesprek gaan met hun academieraad, opleidingscommissies en het werkveld. “Daarnaast mogen de academies zelf bepalen wie ze er nog meer bij betrekken,” vertelt Jantine. “Input van medewerkers is belangrijk,” zegt Linda. “Vanuit jouw dagelijkse werk zie je misschien gevolgen die de directies nog niet opgevallen zijn. Of je hebt ideeën hoe het nog beter kan. We kunnen niet alles 1-op-1 overnemen, maar we luisteren oprecht naar alle opmerkingen en adviezen.” Jantine: “Als je wilt meedenken, geef dat dan bij je directie of academieraad aan.”

Soepel en zorgvuldig

De directies van de 18 academies verzamelen alle input en brengen daarmee een advies uit aan het College van Bestuur. Als het college een besluit heeft genomen, gaat dat nog ter instemming naar de Avans Medezeggenschapsraad en ter goedkeuring naar de Raad van Toezicht. Linda en Jantine hopen dat er na de zomer een goedgekeurd plan ligt voor de herinrichting. “Verder is het lastig om nu al een nauwkeurige tijdlijn te schetsen,” zegt Linda. “De clustering van opleidingen is maar 1 onderdeel van de Ambitie 2025. Er zijn nog 3 bouwblokken, namelijk Onderwijs, Co-creatie en Technologie & Data. Die blokken hangen allemaal samen. Dat betekent dat we continu moeten afstemmen op de andere processen. Daarin willen we graag slim werken. En we willen het behapbaar houden voor de medewerkers. We hebben tot 2025, dus we kunnen de tijd nemen om dit traject zo soepel en zorgvuldig mogelijk te laten verlopen.”

Zelforganiserende teams

In de nieuwe inrichting worden zelforganiserende teams de basis. Jantine: “Daar hebben we de afgelopen jaren al een goede start mee gemaakt. Sommige teams zijn al heel ver, andere wat minder. Maar alle teams mogen dit in hun eigen tempo doen.” “En op hun eigen manier, binnen de waarden en principes die we binnen Avans hanteren natuurlijk,” vult Linda aan. “Zelforganisatie is trouwens niet het doel. Het is een middel om adaptief te zijn, zodat we op de behoefte van de student en het werkveld kunnen blijven inspelen.” Paul vult aan: “Ook efficiency en kostenbesparing zijn niet het doel. Het gaat erom dat we wendbaar blijven om steeds die professional van de toekomst op te kunnen leiden.” Linda: “Precies. En werken in zelforganiserende teams draagt daar aan bij.”

Culturen samenbrengen

Daarnaast komen in sommige nieuwe eenheden verschillende opleidingen en dus verschillende culturen samen. Jantine: “Het kost tijd om deze te laten integreren en dat willen we zorgvuldig aanpakken.” “We gaan dit in alle eenheden vanuit verschillende disciplines zorgvuldig begeleiden,” vult Linda aan. “Een structuur veranderen is namelijk niet zo moeilijk,” legt Paul uit. “Maar het is pas echt geslaagd als er een nieuwe, samengestelde cultuur ontstaat.”