“De HELo’s zijn de place to be”

De Hybride Externe Leeromgevingen (HELo’s) bestaan op dit moment uit 15 verschillende locaties in Brabant en Zeeland. Buiten de muren van Avans werken studenten, docenten en onderzoekers van verschillende opleidingen aan maatschappelijke vraagstukken. Dit doen ze in samenwerking met andere partijen, zoals onderwijsinstellingen (mbo en hbo) van een stad, de gemeente, bedrijven én bewoners. Deze projecten of (transitie) vraagstukken zijn onderdeel van bijvoorbeeld een minor, afstudeerstage of een vrij studiepunt.

Ad Schenkels is sinds de experimentfase in 2018 betrokken bij de HELo’s. “Hybride betekent in deze dat het een plek is waar fysieke ontmoetingen plaatsvinden tussen onderwijs, onderzoek en het werkveld. Die fysieke ontmoetingen dóen er ook echt toe. Het zijn plekken waar geen les wordt gegeven, maar waar de deelnemers hun kennis en inzichten meenemen om aan vraagstukken te werken. En dat op een gelijkwaardig niveau. Het is veel minder opdrachtgever tegenover student, maar samen creëren, leren en onderzoeken.”

HELo’s: midden in de maatschappij

Wanneer je werkt in een HELo, sta je volgens Ad “midden in de maatschappij.” “In Tilburg West zitten we bijvoorbeeld een aantal dagen per week in een wijkcentrum. Op locatie werk je samen met buurtbewoners en partijen uit de gemeente Tilburg en houd je je bezig met onderwerpen als armoedebestrijding en criminaliteit tot aan de renovatie van de woonwijken.”

“De HELo’s hebben daar ook écht een meerwaarde voor de bewoners van de stad”, zo benadrukt Ad. “Zo gaven een aantal bewoners aan zoekende te zijn in de administratieve jungle van de gemeente Tilburg. Ze wisten niet welke formulieren, maar ook welke regels ze moesten volgen wanneer ze bijvoorbeeld hun woning wilden verduurzamen of wanneer ze kampen met schulden. Daaropvolgend hebben studenten een spreekuur ingericht waar de bewoners heen konden met vragen, maar werden ook de formulieren begrijpelijker gemaakt."

Interdisciplinair gezelschap

“Het mooie is”, vervolgt Ad, “dat verschillende studenten hier aan meewerkten: van studenten van de Juridische Hogeschool tot aan studenten Social Work, Bestuurskunde en Integrale Veiligheid.” Er zijn volgens Ad tal van mooie voorbeeldprojecten. Enthousiast gaat hij verder over het ontwerp van een vitaliteitcentrum in Vught. “Nou ligt het voor de hand dat daar studenten Fysiotherapie en Social Work studenten over na gaan denken. Het interessante was echter dat er aan deze HELo ook studenten vanuit hun minor Accountancy mee ging werken, omdat ze benieuwd waren wat het centrum zou kosten en op zou leveren. Maar ook studenten Bouwkunde waren geïnteresseerd en keken naar de toegankelijkheid van het gebouw. Je zag echt een soort interdisciplinair gezelschap ontstaan.”

“Een bijkomend voordeel van dit interdisciplinair gezelschap”, stelt Ad, ”is dat het samenwerken met studenten van andere opleidingen, ervoor zorgt dat studenten die twijfels hebben over hun studieloopbaan beter kunnen ontdekken of ze op de goede plek zitten. Ze zien en horen onderdelen van de andere opleidingen en denken: hé, dit past veel beter bij mij of dit past juíst niet bij mij. Daarmee kun je de studenten helpen om betere keuzes te maken in hun verdere loopbaan.”

Koudwatervrees

Ondanks alle voordelen van het vooruitstrevende leerprogramma, heerst er soms nog wel koudwatervrees bij docenten en opleidingen , zo erkent Ad. “Sluit een HELo wel inhoudelijk wel aan op onze opleiding? En hoe moet je dat dan toetsen? Docenten proberen vaak nog vanuit beroepscompetenties naar de mogelijkheden van HELo te kijken. Ik zeg dan wel eens gekscherend: als niemand een gebroken been heeft, kan fysiotherapie niet meedoen. Maar juíst dan moet je beseffen dat je door het in contact komen met een HELo tot hele interessante concepten kunt komen. Dit vraagt echter om een mindshift.”

Ad vervolgt: “Maar je moet vanuit het onderwijs dan wel de tijd faciliteren dat docenten en/of studenten met een HELo aan de slag kunnen en bereid zijn om met ons in gesprek te gaan. Het is niet zo van: u vraagt, wij draaien. Nee, een HELo is een levende omgeving, een wereld in ontwikkeling waar veranderende vraagstukken spelen. Zoek ons als opleiding of Centre of Expertise dus op en ga de uitdaging aan. En biedt zo ook de uitdaging aan studenten die via de HELo’s op plekken neerdalen waar ze de echte wereld ontmoeten. Een plek waar ze ook de taal leren verstaan van andere opleidingen en de taal van mensen uit hele andere delen van de maatschappij.”

Ambitie 2025

Op de vraag of HELo’s passen bij de Ambitie 2025 van Avans, reageert Ad dan ook resoluut. “Ik noem het zelfs de belichaming ervan. HELo’s zijn dé plekken waar co-creatie tot uitdrukking komt, waar onderzoek en onderwijs elkaar tegenkomen en waar interdisciplinair onderwijs plaatsvindt. Je leert hier om samen te werken met mensen uit hele andere windrichtingen, met hele andere achtergronden en inzichten. Eigenlijk zoals in het ‘echte leven’. Bijna geen enkele organisatie kan het meer in zijn uppie doen. Je wordt tegenwoordig uitgedaagd door hele complexe vraagstukken, waar je andere inzichten voor nodig hebt om de sleutel te vinden. Dit komt allemaal samen in een HELo. De HELo’s zijn voor mij the place to be.”

Wat betekent de Ambitie 2025 voor mij als praktijkpartner van Avans?